Cykl tkanin „Jan III Sobieski”

Informacje podstawowe

autorzy: Mieczysław Szymański (1903–1990; proj. koncepcyjny), Halina Karpińska-Kintopf (1902–1969; proj. wykonawczy partii w technice kilimu), Lucjan Kintopf (1898–1979; proj. wykonawczy materiału żakardowego pod haft), Maria Bujakowa (1901–1985; proj. wykonawczy partii haftowanych)
wykonanie: Spółdzielnia Ład, Spółdzielnia Inicjatywa
miejsce powstania: Warszawa
czas powstania: 1936–1937
numer inwentarza: nr inw. MHP-DEP 728/1-4
Depozyt Skarbu Państwa – Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

„Sobieski i Marysieńka”

materiał: tkanina żakardowa lniana, przędza wełniana i lniana, nici z oplotem metalowym, metalowy bajorek, szklane koraliki
technika: aplikacja, haft
wymiary: 265 × 227 cm
numer inwentarza: MHP-DEP 728/4

„Sobieski pod Wiedniem"

materiał: tkanina żakardowa lniana, przędza wełniana i lniana, nici z oplotem metalowym, metalowy bajorek, szklane koraliki, skóra
technika: technika tkacka, aplikacja, haft
wymiary: 278 × 228 cm
numer inwentarza: MHP-DEP 728/3

„Alegoria zwycięstwa"

materiał: tkanina żakardowa lniana, przędza wełniana i lniana, nici z oplotem metalowym, metalowy bajorek, szklane koraliki
technika: technika tkacka, aplikacja, haft
wymiary: 267 × 226 cm
numer inwentarza: MHP-DEP 728/2

„Anioł"

materiał: przędza wełniana i lniana
technika: technika grzebyczkowa
wymiary: 274–275 × 215–217 cm
numer inwentarza: MHP-DEP 728/1

Cykl tkanin „Jan III Sobieski” prezentowany był pierwotnie w Pawilonie Polskim na Wystawie Światowej w Nowym Jorku w latach 1939–1940. Cztery części tworzyły oryginalnie jedną monumentalną tkaninę „Jan III Sobieski”, wykonaną na Wystawę Światową w Paryżu w 1937 roku. Jej poszczególne sceny łączą motywy podkreślające doniosłość zwycięstwa króla Jana III pod Wiedniem (1683) z wątkami anegdotycznymi i sielankowym nastrojem przedstawień. Z powodu rozmiarów i złożoności scen realizację powierzono dwóm zespołom. W Spółdzielni Ład wykonano w technice kilimu tkaninę „Anioł” oraz żakardowy materiał, na którym w Spółdzielni Inicjatywa powstały partie haftowane trzech pozostałych tkanin. Przed prezentacją na Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku makatę podzielono na cztery części, które zawieszono w Sali Honorowej Pawilonu Polskiego. Po likwidacji pawilonu w 1940 roku tkaniny pozostały w USA, od 1958 roku znajdowały się w bibliotece Le Moyne College w Syracuse. Do Polski powróciły w roku 2022 dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Muzeum Historii Polski w Warszawie.

Cykl czterech makat przedstawionych w niniejszym wpisie znajduje się w zbiorach Muzeum Historii Polski w Warszawie, które przekazuje wyrazy wdzięczności Le Moyne College w Syracuse w stanie Nowy Jork oraz Stefanowi de Roppowi, byłemu Komisarzowi Generalnemu Polskiego Pawilonu na nowojorskiej Wystawie Światowej, za sprawowanie nad nimi opieki i ich wieloletnią pieczołowitą konserwację

Nasza kolekcja

Znaczną część obiektów pozyskaliśmy w celu ich udostępnienia na przygotowywanej wystawie stałej. Inne trafią na organizowane przez nas tematyczne wystawy czasowe. Kolekcję powiększamy o najistotniejsze, najciekawsze i najbardziej reprezentatywne dla polskiej historii eksponaty. Są to wytwory tak kultury materialnej, jak i niematerialnej (historia mówiona). Naszą kolekcję charakteryzuje duża różnorodność oraz szeroka rozpiętość chronologiczna od epoki średniowiecza, aż po czasy współczesne. Zbiory zostały podzielone na szereg kategorii: archiwum, falerystykę, kartografię, numizmatykę, weksylia, naturalia, archeologię, rzemiosło oraz sztukę. O historii naszej kolekcji przeczytasz w O Muzeum.

powiększ

Makata Anioł, fragment

Przekaż pamiątkę

Osoby zainteresowane przekazaniem pamiątek do Muzeum Historii Polski mogą zgłaszać się telefonicznie pod numerami 22 211 90 32, 22 211 90 48, bądź mailowo pod adresem [email protected].