O czym jest książka?
Ciche bohaterki. Udział kobiet w Powstaniu Styczniowym to dwutomowa publikacja, która po raz pierwszy w tak szeroki i pogłębiony sposób ukazuje zaangażowanie kobiet w wydarzenia 1863 roku. Jej autorką jest Maria Bruchnalska (1869–1944) – działaczka społeczna, publicystka i badaczka związana ze Lwowem, która przez ponad 20 lat z ogromnym poświęceniem gromadziła dokumentację dotyczącą kobiet walczących o niepodległość.
Tom pierwszy to nowa edycja klasycznego opracowania z 1933 roku. Bruchnalska przedstawia w nim sylwetki kobiet uczestniczących w Powstaniu Styczniowym: walczących na polach bitew, działających jako kurierki i sanitariuszki, a także organizujących pomoc, zbierających fundusze i wspierających powstańców z zaplecza. Nowe wydanie zostało uzupełnione o szczegółowe przypisy i komentarze, które osadzają tekst w kontekście najnowszych badań historycznych.
Tom drugi zawiera niepublikowane wcześniej materiały, w tym rękopisy, maszynopisy oraz unikalny album fotografii kobiet zaangażowanych w powstanie. Całość uzupełniają indeksy oraz rozbudowana bibliografia. To nie tylko poruszająca opowieść o determinacji, odwadze i poświęceniu, ale także świadectwo benedyktyńskiej pracy badawczej Bruchnalskiej, która ocaliła od zapomnienia historie tysięcy „cichych bohaterek”.
Publikacja stanowi ważny wkład w historiografię Powstania Styczniowego i badań nad rolą kobiet w polskich walkach niepodległościowych. Dzięki nowoczesnemu opracowaniu redakcyjnemu i starannemu wydaniu, książka z powodzeniem może pełnić funkcję zarówno źródła wiedzy naukowej, jak i inspirującej lektury dla szerokiego grona odbiorców.
O autorce
Maria Bruchnalska (1869–1944) – nauczycielka, publicystka, działaczka społeczna i badaczka historii kobiet. Jedna z pierwszych osób, które na szeroką skalę zajęły się dokumentowaniem udziału Polek w Powstaniu Styczniowym. Pochodziła z patriotycznej rodziny ziemiańskiej, wychowana w kulcie 1863 roku.
Aktywnie działała w lokalnych strukturach organizacji kobiecych – Komitecie Pracy Obywatelskiej Kobiet i Zjednoczeniu Polskich Chrześcijańskich Towarzystw Kobiecych. Była również współtwórczynią Muzeum Zasłużonych Polek we Lwowie, placówki poświęconej upamiętnieniu kobiet zasłużonych dla historii Polski.
Bruchnalska przez ponad dwie dekady gromadziła materiały źródłowe, dokumenty, relacje i fotografie dotyczące kobiet zaangażowanych w powstańczy zryw – od uczestniczek walk i organizatorek, po zesłanki i siostry miłosierdzia. Jej dzieło Ciche bohaterki to publikacja pionierska i do dziś uznawana za fundamentalne opracowanie w dziedzinie historii kobiet. Dzięki jej pracy udało się ocalić od zapomnienia losy tysięcy Polek, które odegrały ważną rolę w narodowej historii walki o niepodległość.
Dane techniczne
Autorka: Maria Bruchnalska, Ciche bohaterki (t. 1–2)
Opracowanie: Lidia Michalska-Bracha, Emil Noiński
Wydawcy: Muzeum Historii Polski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
ISBN 978-83-68366-02-0; 978-83-66257-25-2
Rok wydania: 2024
Liczba stron: t. I: 548 stron, t. II: 336 stron
Oprawa: zintegrowana
Format: 200 × 250 mm
Cena: 164 zł