czas czytania:
Traktat
w Schönbrunn
Księstwo Warszawskie zostało utworzone na mocy porozumienia Napoleona i cara Aleksandra I po wygranej przez Napoleona wojnie z sojuszem prusko-rosyjskim (1807). W wojnie tej armia pruska spisała się jak najgorzej, podczas gdy Rosjanie okazali się godnym i silnym przeciwnikiem dla Francuzów. Apetyty zdobywcze Napoleona postanowiono zatem zaspokoić kosztem Prusaków. Odebrano im ziemie odpowiadające z grubsza terenom zajętym przez nich w II i III rozbiorze Polski (z dodatkiem Bydgoszczy i Torunia lecz bez Gdańska). Księstwo Warszawskie stało się wiernym sojusznikiem i wasalem Francji na wschodzie.
Napoleońska Francja została zaatakowana już w 1809 r. przez Austrię. Główne siły Habsburgów wkroczyły do Bawarii (również uzależnionej przez Francuzów), a wydzielony korpus księcia Ferdynanda d’Este wkroczył na teren Księstwa Warszawskiego. Ferdynand zamierzał szybko zająć Warszawę i podarować ją Prusakom, by wciągnąć ich na powrót do wojny z Napoleonem. Nie wydawało się to trudne, gdyż granica polsko-austriacka przebiegała na Pilicy, a duża część wojsk Księstwa była w Hiszpanii, wykorzystywana przez Francuzów do zwalczania tamtejszej partyzantki.
Główny dowódca wojsk polskich – książę Józef Poniatowski – przeprowadził jednak kampanię w sposób wybitny. Po przegranej bitwie pod Raszynem przeprawił się przez Wisłę w Warszawie i wkroczył do austriackiej Galicji. Podczas gdy Ferdynand bezskutecznie oblegał Toruń i bezcelowo przemierzał ziemie Księstwa, Poniatowski wywołał powstanie w Galicji i faktycznie przejął kontrolę nad tym terenem z Krakowem włącznie.
Wojna rozstrzygnęła się ostatecznie na zachodzie. Po bitwie pod Wagram Austriacy uznali swoją przegraną. Na mocy traktatu w Schönbrunn, zawartego 14 października 1809 r., do Księstwa Warszawskiego przyłączono tereny Austrii po Wisłę i San (odpowiadające mniej więcej ziemiom zajętym przez Habsburgów w III rozbiorze). W Księstwie znalazły się takie miasta, jak Kraków, Lublin, Kielce i Radom. Znacznie zwiększyło to potencjał gospodarczy i militarny Księstwa – liczba ludności wzrosła z 2,6 mln do 4,3 mln, a terytorium ze 103 tys. km2 do 155 tys. km2.
Ilustracja: Mapa Europy Środkowej. Terytorium scedowane przez Austrię w Pokoju w Schönbrunn z 14 października 1809 r. Z Atlasu Historii Współczesnej w Cambridge 1912
Główny dowódca wojsk polskich – książę Józef Poniatowski – przeprowadził jednak kampanię w sposób wybitny. Po przegranej bitwie pod Raszynem przeprawił się przez Wisłę w Warszawie i wkroczył do austriackiej Galicji. Podczas gdy Ferdynand bezskutecznie oblegał Toruń i bezcelowo przemierzał ziemie Księstwa, Poniatowski wywołał powstanie w Galicji i faktycznie przejął kontrolę nad tym terenem z Krakowem włącznie.
Wojna rozstrzygnęła się ostatecznie na zachodzie. Po bitwie pod Wagram Austriacy uznali swoją przegraną. Na mocy traktatu w Schönbrunn, zawartego 14 października 1809 r., do Księstwa Warszawskiego przyłączono tereny Austrii po Wisłę i San (odpowiadające mniej więcej ziemiom zajętym przez Habsburgów w III rozbiorze). W Księstwie znalazły się takie miasta, jak Kraków, Lublin, Kielce i Radom. Znacznie zwiększyło to potencjał gospodarczy i militarny Księstwa – liczba ludności wzrosła z 2,6 mln do 4,3 mln, a terytorium ze 103 tys. km2 do 155 tys. km2.
Ilustracja: Mapa Europy Środkowej. Terytorium scedowane przez Austrię w Pokoju w Schönbrunn z 14 października 1809 r. Z Atlasu Historii Współczesnej w Cambridge 1912