Śmierć Rychezy Lotaryńskiej, pierwszej królowej Polski - Muzeum Historii Polski w Warszawie SKIP_TO
Wizyta w muzeum Przejdź do sklepu
czas czytania:

Śmierć Rychezy Lotaryńskiej, pierwszej królowej Polski

Rycheza Lotaryńska, córka palatyna reńskiego Herenfrieda Ezzona i Matyldy, siostry cesarza Ottona III, urodziła się pod koniec X w. W 1013 r. została żoną Mieszka II. Mariaż ten niezwykle podniósł międzynarodowe znaczenie dynastii Piastów, ponieważ oznaczał wejście tego rodu w krąg rodziny cesarskiej. Małżeństwo z Rychezą mogło być związane ze złożeniem w 1013 r. hołdu cesarzowi przez Bolesława Chrobrego i jego syna Mieszka II, prawdopodobnie z Milska i Łużyc. Małżeństwo to umocniło również pozycję władcy Polski w Rzeszy. Za czasów panowania nowej pary królewskiej - Mieszka i Rychezy - doszło do kolejnych wojen z Rzeszą. Wykorzystał to wygnany wcześniej brat króla Bezprym, który z pomocą księcia ruskiego Jarosława Mądrego najechał na Polskę w 1031 r. Mieszko II uciekł do Czech, gdzie został pojmany i wykastrowany przez księcia Udalryka. Po ucieczce króla władzę przejął Bezprym. Zdecydował się na odesłanie do Niemiec insygniów koronnych, które odwieźć miała królowa Rycheza. Wyjechała ona z Polski do Rzeszy w 1031 r. wraz ze swoimi dziećmi: Kazimierzem i Gertrudą. Cesarz przyjął insygnia i zezwolił Rychezie na dożywotnie używanie tytułu królewskiego.

Przebywała najprawdopodobniej w dobrach swojej matki we Frankonii. Na początku miała duże wpływy polityczne dzięki pozycji swojego brata Hermana, arcybiskupa kolońskiego. Po jego śmierci w 1047 r. wycofała się z życia publicznego i przywdziała welon zakonny.

W Polsce po zmianie władcy zaczęły się prześladowania zwolenników Mieszka II i reakcja pogańska. Dopiero po śmierci Bezpryma zaistniała szansa na powrót następcy tronu, Kazimierza później zwanego Odnowicielem. W latach czterdziestych z pomocą cesarza oraz księcia ruskiego odzyskał utracone ziemie.

Jego matka pozostała do końca życia w Rzeszy, rozbudowała rodową fundację - klasztor benedyktynów w Brauweiler. Przekazała zakonnikom również liczne uposażenia oraz ofiarowała katedrze część dóbr rodzinnych. Zmarła 21 marca 1063 r., została pochowana w kościele Panny Marii ad Gradus w Kolonii.

K. S.

Ilustracja: Królowa Ryksa obraz Wojciecha Gersona z 1891 r., Wikimedia Commons, domena publiczna.