Podniesienie bandery na okręcie podwodnym „Orzeł”

Zbudowany w holenderskiej stoczni okręt "Orzeł" po wielomiesięcznym okresie prób został 2 lutego 1939 roku uroczyście przekazany Polskiej Marynarce Wojennej. Tego dnia po raz pierwszy podniesiono banderę wojenną na okręcie, który miał stać się legendą. Podczas wodowania, które odbyło się rok wcześniej, "Orzeł" nie chciał zsunąć się do wody. Po prostu przymarzł do szyn. Okręt i jego załoga zasłynęli we wrześniu 1939 roku. Ze względu na brak dostępu do bazy zaopatrzeniowej "Orzeł" i (rzeczywistą lub rzekomą) chorobę dowódcy musiał udać się do neutralnego portu estońskiego w Tallinie. Estończycy jednak planowali internować załogę, a z okrętu zdemontować część wyposażenia, by uniemożliwić mu wypłynięcie. Dlatego 18 września załoga, pod dowództwem kpt. Jana Grudzińskiego, zdecydowała się uciec okrętem, z którego wymontowano już część urządzeń i zabrano mapy. Nawigację prowadzono na podstawie pamięci załogi i znajomości rozmieszczenia latarni morskich. Po czterdziestu dniach "Orzeł" dotarł do Wielkiej Brytanii. Po dokonaniu napraw okręt brał udział w walkach na Morzu Północnym, zatopił statek transportujący niemieckie wojska do inwazji na Norwegię. Nie znamy szczegółów dotyczących zatonięcia "Orła". Stało się to między 24 maja a 1 czerwca 1940 r. Mógł zostać zniszczony przez samolot albo wpaść na minę. Wątpliwości wyjaśniłoby odnalezienie wraku, to jednak do tej pory się nie udało. KM

Fotografia: wciąganie bandery po wodowaniu okrętu podwodnego ORP "Orzeł", Narodowe Archiwum Cyfrowe, CC-BY-NC.