Koronacja Henryka Walezego na króla Polski - Muzeum Historii Polski w Warszawie SKIP_TO
Wizyta w muzeum Przejdź do sklepu
czas czytania:

Koronacja Henryka Walezego na króla Polski

Henryk Walezy panował w Polsce tak krótko, że w zasadzie trudno podsumowywać okres jego rządów. Jego imię na trwałe złączyło się z podstawową normą ustrojową Rzeczypospolitej - tzw. artykułami henrykowskimi. Stanowiły one niejako konstytucję państwa, określały funkcjonowanie i wzajemne relacje króla i sejmu. Nawiasem mówiąc, Walezy nie potwierdził formalnie tychże artykułów na sejmie koronacyjnym. Mimo to konsekwentnie przestrzegano obowiązku zatwierdzania ich przez następnych władców. Władca z Francji wcale nie zamierzał przestrzegać warunków, na które się zgodził w rozmowach z delegacją polską przed elekcją. Umiejętnym odwlekaniem, lawirowaniem i wykorzystywaniem różnic zdań wśród Polaków starał się uzyskać jak najwięcej swobody. Nie dziwi więc, że jego koronacja 21 lutego 1574 w katedrze wawelskiej nie obyła się bez zakłóceń. Do sporu doszło w najważniejszym momencie - podczas składania przysięgi. Przygotowana przez prymasa Uchańskiego, nie zawierała słów o przestrzeganiu pokoju między różniącymi się w wierze. Zaprotestował przeciw temu marszałek wielki koronny Jan Firlej, protestant rywalizujący w czasie bezkrólewia z prymasem o urząd interreksa. Henryk spełnił jego żądanie i uroczystość mogła dobiec końca. KM

Ilustracja: obraz Jana Matejki z 1861 r. Zabójstwo kasztelana przemyskiego Andrzeja Wapowskiego w czasie koronacji Henryka Walezego, Wikimedia Commons, domena publiczna.