online
Czarne Diabły
1. Dywizja Pancerna Generała Stanisława Maczka
Wystawa internetowa pt. "Czarne diabły" przybliża historię 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka i losy jego żołnierzy. Ekspozycja przedstawia materiał ikonograficzny, w tym mało lub zupełnie nieznane zdjęcia z kolekcji prywatnych, które dokumentują kolejne etapy wojennych i powojennych dziejów bohaterskich „czarnych diabłów”.
Najważniejsze informacje
01. Gdzie?
Google Arts & Culture
02. Kurator wystawy
Tekst: Wojciech Kalwat, Michał Kopczyński, Robert Kostro Dobór fotografii: Sebastian Pawlina Opracowanie językowe wersji niderlandzkiej: Paul M.R. Hulsenboom
Początki
Zwano ich "czarnymi diabłami" – od koloru beretów i skórzanych kurtek, a także z powodu szaleńczej odwagi. Zmagania żołnierzy Maczka z niemieckim najeźdźcą trwały od pierwszego do ostatniego dnia II wojny światowej w Europie. Nie dali się pobić silniejszemu przeciwnikowi i jako jedyny duży oddział Wojska Polskiego, zachowujący zdolność bojową w 1939 roku, wycofali się na Węgry, stamtąd do Francji, skąd losy wojny rzuciły ich do Wielkiej Brytanii. W 1944 roku powrócili na kontynent już jako 1. Dywizja Pancerna. Najważniejsza była dla nich walka o wolność ojczyzny. Generał Maczek mówił: Żołnierz polski walczy o wolność wszystkich narodów, ale umiera tylko dla Polski.
Na obczyźnie
Po agresji sowieckiej z 17 września, zgodnie z rozkazem Wodza Naczelnego, Brygada udała się na wschód, gdzie otrzymała rozkaz przejścia na Węgry. Formacja dowodzona przez Stanisława Maczka była jedyną większą jednostką, która nie tylko nie została rozbita podczas wojny obronnej 1939 roku, lecz także zachowała zdolność bojową, wyprowadzając ok. 60 proc. sprzętu, którym dysponowała na początku wojny. 19 września granicę z Węgrami przekroczyło ok. 2,1 tys. żołnierzy i oficerów. Trafili oni od obozów internowania.
