Kalendarium zbrodni wołyńskiej, masowych mordów UPA na polskiej ludności Wołynia i Galicji Wschodniej, dokonanych w latach 1943-1945. W ich wyniku zginęło ok. 100 000 Polaków.
Rok 1943
9 lutego
W kolonii Parośla I (pow, Sarny) zamordowano około 150 Polaków, Zbrodni dokonała sotnia Hryhorija Perehiniaka „Dowbeszki- Korobki”, Była to pierwsza polska wieś, w której Ukraińska Powstańcza Armia dokonała masowego mordu.
luty-marzec
Powstała baza polskiej samoobrony we wsi Przebraże ( pow, Łuck); bazy samoobrony utworzono także m.in, w Hucie Stepańskiej (pow, Kostopol), Zasmykach (pow, Kowel), Pańskiej Dolinie (pow, Dubno)
marzec-kwiecień
Policjanci ukraińscy porzucili służbę na rzecz Niemiec i przeszli w szeregi UPA, Część z nich uczestniczyła wcześniej w zagładzie Żydów. 26 marca - W Lipnikach (pow, Kostopol) zamordowano co najmniej 182 Polaków, Zbrodni dokonał oddział Iwana Łytwyńczuka („Dubowyj”), Z rzezi ocalał dwuletni Mirosław Hermaszewski, późniejszy kosmonauta.
8 kwietnia
W kolonii Brzezina (pow, Sarny) zamordowano ok, 130 Polaków, Oddziałami UPA dowodził Iwan Łytwyńczuk „Dubowyj”. 23 kwietnia - W Janowej Dolinie (pow, Kostopol) oddziały UPA dowodzone przez Iwana Łytwyńczuka zamordowały ok 600 Polaków.
12 maja W kolonii Ugły (pow, Kostopol)zamordowano, również bronią sieczną, ponad 100 Polaków.
2 czerwca
We wsi Hurby (pow, Zdołbunów) siekierami i bagnetami zamordowano ok, 250 Polaków.
16 czerwca
We wsi Dermanka (pow, Kostopol) zamordowano około 100 Polaków. lipiec Kulminacja zbrodni dokonywanych przez UPA, Na Wołyniu zginęło w tym miesiącu ok 10-11 tys, Polaków.
5 lipca Odparty atak UPA na Przebraże (pow, Łuck)
10 lipca
Koło wsi Kustycze (pow, Kowel) zostali zamordowani przez UPA poeta Zygmunt Rumel, przedstawiciel delegata rządu RP na Wołyń, komendant Straży Chłopskiej na Wołyniu i i Krzysztof Markiewicz, przedstawiciel AK na tym terenie, Mieli rozmawiać z dowódcami UPA o powstrzymaniu zbrodni na Polakach.
11 lipca
W kolonii Gurów (pow, Włodzimierz) zamordowano około 200 Polaków, Część zginęła zabita siekierami i widłami. - W kościele w Kisielinie (pow, Horochów) zamordowanych zostało około 90 Polaków z Kiesielina i okolicznych wsi. - W Dominopolu (pow, Włodzimierz) zamordowano 220 - 250 Polaków.
11-12 lipca
UPA dokonała mordów w około 150 miejscowościach w dawnych powiatach horochowskim, kowelskim włodzimierskim, Dowódcą UPA na Wołyniu był wówczas Dmytro Kljaczkiwśkyj „Kłym Sawur”. - W Porycku (pow, Włodzimierz, dziś miasteczko nazywa się Pawliwka) zamordowano 200-220 Polaków, część zginęła w kościele.
11 lipca
2003 r, w Pawliwce prezydenci Aleksander Kwaśniewski i Leonid Kuczma odsłonili pomnik pojednania polsko-ukraińskiego z napisem „Pamięć, Żałoba, Jedność”
12 lipca
We wsi Zagaje (pow, Horochów) zamordowano ok, 260 Polaków - We wsi Majdańska Huta (pow, Zdbołbunów) zabitych zostało 183 Polaków
14 lipca
We wsiach Kołodno Lisowszczyzna i Kołodno Siedlisko (pow, Krzemieniec) zamordowano ok, 320-500 Polaków.
15/16 lipca
We wsi Pułhany (pow, Horochów) zabito 101 Polaków, w Kupowalcach (pow, Horochów) – około 150
16-18 lipca
Wymordowano co najmniej 155, być może nawet 600 Polaków, którzy na własną rękę opuścili Hutę Stepańską (pow, Kostopol), ośrodek polskiej samoobrony.
30 sierpnia
W Ostrówkach (pow, Luboml) zamordowano od 476 do 521 osób, w tym część zabito siekierami, W Woli Ostrowieckiej (pow, Luboml) zginęło od 572-628 osób, W 2011 r, pochowano odnalezione i ekshumowane szczątki ofiar zbrodni UPA w Ostrówkach. - W kolonii Gaj (pow, Kowel) zamordowanych zostało ok, 600 Polaków.
31 sierpnia
Odparty atak UPA na Przebraże (pow, Łuck), W bazie samoobrony w Przebrażu uratowało się ok, 10 tys, Polaków. Galicja Wschodnia (województwa lwowskie, stanisławowskie, tarnopolskie).
W kolonii Parośla I (pow, Sarny) zamordowano około 150 Polaków, Zbrodni dokonała sotnia Hryhorija Perehiniaka „Dowbeszki- Korobki”, Była to pierwsza polska wieś, w której Ukraińska Powstańcza Armia dokonała masowego mordu.
luty-marzec
Powstała baza polskiej samoobrony we wsi Przebraże ( pow, Łuck); bazy samoobrony utworzono także m.in, w Hucie Stepańskiej (pow, Kostopol), Zasmykach (pow, Kowel), Pańskiej Dolinie (pow, Dubno)
marzec-kwiecień
Policjanci ukraińscy porzucili służbę na rzecz Niemiec i przeszli w szeregi UPA, Część z nich uczestniczyła wcześniej w zagładzie Żydów. 26 marca - W Lipnikach (pow, Kostopol) zamordowano co najmniej 182 Polaków, Zbrodni dokonał oddział Iwana Łytwyńczuka („Dubowyj”), Z rzezi ocalał dwuletni Mirosław Hermaszewski, późniejszy kosmonauta.
8 kwietnia
W kolonii Brzezina (pow, Sarny) zamordowano ok, 130 Polaków, Oddziałami UPA dowodził Iwan Łytwyńczuk „Dubowyj”. 23 kwietnia - W Janowej Dolinie (pow, Kostopol) oddziały UPA dowodzone przez Iwana Łytwyńczuka zamordowały ok 600 Polaków.
12 maja W kolonii Ugły (pow, Kostopol)zamordowano, również bronią sieczną, ponad 100 Polaków.
2 czerwca
We wsi Hurby (pow, Zdołbunów) siekierami i bagnetami zamordowano ok, 250 Polaków.
16 czerwca
We wsi Dermanka (pow, Kostopol) zamordowano około 100 Polaków. lipiec Kulminacja zbrodni dokonywanych przez UPA, Na Wołyniu zginęło w tym miesiącu ok 10-11 tys, Polaków.
5 lipca Odparty atak UPA na Przebraże (pow, Łuck)
10 lipca
Koło wsi Kustycze (pow, Kowel) zostali zamordowani przez UPA poeta Zygmunt Rumel, przedstawiciel delegata rządu RP na Wołyń, komendant Straży Chłopskiej na Wołyniu i i Krzysztof Markiewicz, przedstawiciel AK na tym terenie, Mieli rozmawiać z dowódcami UPA o powstrzymaniu zbrodni na Polakach.
11 lipca
W kolonii Gurów (pow, Włodzimierz) zamordowano około 200 Polaków, Część zginęła zabita siekierami i widłami. - W kościele w Kisielinie (pow, Horochów) zamordowanych zostało około 90 Polaków z Kiesielina i okolicznych wsi. - W Dominopolu (pow, Włodzimierz) zamordowano 220 - 250 Polaków.
11-12 lipca
UPA dokonała mordów w około 150 miejscowościach w dawnych powiatach horochowskim, kowelskim włodzimierskim, Dowódcą UPA na Wołyniu był wówczas Dmytro Kljaczkiwśkyj „Kłym Sawur”. - W Porycku (pow, Włodzimierz, dziś miasteczko nazywa się Pawliwka) zamordowano 200-220 Polaków, część zginęła w kościele.
11 lipca
2003 r, w Pawliwce prezydenci Aleksander Kwaśniewski i Leonid Kuczma odsłonili pomnik pojednania polsko-ukraińskiego z napisem „Pamięć, Żałoba, Jedność”
12 lipca
We wsi Zagaje (pow, Horochów) zamordowano ok, 260 Polaków - We wsi Majdańska Huta (pow, Zdbołbunów) zabitych zostało 183 Polaków
14 lipca
We wsiach Kołodno Lisowszczyzna i Kołodno Siedlisko (pow, Krzemieniec) zamordowano ok, 320-500 Polaków.
15/16 lipca
We wsi Pułhany (pow, Horochów) zabito 101 Polaków, w Kupowalcach (pow, Horochów) – około 150
16-18 lipca
Wymordowano co najmniej 155, być może nawet 600 Polaków, którzy na własną rękę opuścili Hutę Stepańską (pow, Kostopol), ośrodek polskiej samoobrony.
30 sierpnia
W Ostrówkach (pow, Luboml) zamordowano od 476 do 521 osób, w tym część zabito siekierami, W Woli Ostrowieckiej (pow, Luboml) zginęło od 572-628 osób, W 2011 r, pochowano odnalezione i ekshumowane szczątki ofiar zbrodni UPA w Ostrówkach. - W kolonii Gaj (pow, Kowel) zamordowanych zostało ok, 600 Polaków.
31 sierpnia
Odparty atak UPA na Przebraże (pow, Łuck), W bazie samoobrony w Przebrażu uratowało się ok, 10 tys, Polaków. Galicja Wschodnia (województwa lwowskie, stanisławowskie, tarnopolskie).
Rok 1944
2 lutego
W Hanaczowie (pow, Przemyślany) zamordowano 63–180 Polaków, Zbrodni dokonała sotnia „Siromanci”.
17/18 lutego
W Ludwikówce (pow, Rohatyn) zamordowano 200-330 Polaków, Zbrodni dokonała sotnia „Siromanci”.
22/23 lutego
W Berezowicy Małej (pow, Zbaraż) zamordowano 131 Polaków, Część zginęła spalona żywcem.
28 lutego
W Hucie Pieniackiej (pow, Brody) zamordowano 600 - ponad 1000 Polaków, Zbrodni dokonali ukraińscy ochotnicy do dywizji SS „Galizien” z 4 pułku policyjnego SS.28 lutego 2009 r, prezydenci Lech Kaczyński i Wiktor Juszczenko oddali w Hucie Pieniackiej hołd ofiarom mordu. - W Korościatynie (pow, Buczacz) zamordowano 124-156 Polaków.
12-16 marca
W Podkamieniu (pow, Brody) zamordowano 100 do 150 Polaków, którzy schronili się w klasztorze dominikanów, Masakrę przeżył pisarz Leopold Buczkowski.
12 marca
W Palikrowach (pow, Brody) zamordowano 365-367 Polaków. kwiecień - UPA, dowodzona przez Romana Szuchewycza „Tarasa Czuprynkę”, rozpoczęła na masową skalę „akcję antypolską”.
2 kwietnia
Sotnia „Hajdamaków” zabiła 40 Polaków w kolonii Zełemianka (pow, Stryj).
12 kwietnia
W Hucisku (pow, Bóbrka) zamordowano 101-118 Polaków.
16 kwietnia
W Chodaczkowie Wielkim (pow, Tarnopol) zamordowano 250-832 Polaków.
19 -21 kwietnia
Kulminacja mordów na Polakach i Ormianach w miasteczku Kuty (pow, Kosów), W marcu i kwietniu zginęło ok 200 osób.
22 maja
W Bryńcach Zagórnych (pow, Bórbrka) zamordowano 120 -145 Polaków.
31 grudnia/1 stycznia
W Uhryńkowcach (pow, Zaleszczyki) zabito ok, 150 Polaków. Rok 1945
2 lutego
W Uściu Zielonym(pow, Buczacz) zginęło i zostało zabitych w walce 133 Polaków.
5/6 lutego
W Baryszu (pow, Buczacz) zginęło ponad 100 - 135 Polaków, w tym część w walce z kureniem „Bystrego”.
W Hanaczowie (pow, Przemyślany) zamordowano 63–180 Polaków, Zbrodni dokonała sotnia „Siromanci”.
17/18 lutego
W Ludwikówce (pow, Rohatyn) zamordowano 200-330 Polaków, Zbrodni dokonała sotnia „Siromanci”.
22/23 lutego
W Berezowicy Małej (pow, Zbaraż) zamordowano 131 Polaków, Część zginęła spalona żywcem.
28 lutego
W Hucie Pieniackiej (pow, Brody) zamordowano 600 - ponad 1000 Polaków, Zbrodni dokonali ukraińscy ochotnicy do dywizji SS „Galizien” z 4 pułku policyjnego SS.28 lutego 2009 r, prezydenci Lech Kaczyński i Wiktor Juszczenko oddali w Hucie Pieniackiej hołd ofiarom mordu. - W Korościatynie (pow, Buczacz) zamordowano 124-156 Polaków.
12-16 marca
W Podkamieniu (pow, Brody) zamordowano 100 do 150 Polaków, którzy schronili się w klasztorze dominikanów, Masakrę przeżył pisarz Leopold Buczkowski.
12 marca
W Palikrowach (pow, Brody) zamordowano 365-367 Polaków. kwiecień - UPA, dowodzona przez Romana Szuchewycza „Tarasa Czuprynkę”, rozpoczęła na masową skalę „akcję antypolską”.
2 kwietnia
Sotnia „Hajdamaków” zabiła 40 Polaków w kolonii Zełemianka (pow, Stryj).
12 kwietnia
W Hucisku (pow, Bóbrka) zamordowano 101-118 Polaków.
16 kwietnia
W Chodaczkowie Wielkim (pow, Tarnopol) zamordowano 250-832 Polaków.
19 -21 kwietnia
Kulminacja mordów na Polakach i Ormianach w miasteczku Kuty (pow, Kosów), W marcu i kwietniu zginęło ok 200 osób.
22 maja
W Bryńcach Zagórnych (pow, Bórbrka) zamordowano 120 -145 Polaków.
31 grudnia/1 stycznia
W Uhryńkowcach (pow, Zaleszczyki) zabito ok, 150 Polaków. Rok 1945
2 lutego
W Uściu Zielonym(pow, Buczacz) zginęło i zostało zabitych w walce 133 Polaków.
5/6 lutego
W Baryszu (pow, Buczacz) zginęło ponad 100 - 135 Polaków, w tym część w walce z kureniem „Bystrego”.
Rok 1945
2 lutego
W Uściu Zielonym(pow, Buczacz) zginęło i zostało zabitych w walce 133 Polaków.
5/6 lutego
W Baryszu (pow, Buczacz) zginęło ponad 100 - 135 Polaków, w tym część w walce z kureniem „Bystrego”.
W Uściu Zielonym(pow, Buczacz) zginęło i zostało zabitych w walce 133 Polaków.
5/6 lutego
W Baryszu (pow, Buczacz) zginęło ponad 100 - 135 Polaków, w tym część w walce z kureniem „Bystrego”.