1000 lat temu Polska stała się królestwem. 18 kwietnia 1025 roku – rocznica koronacji Bolesława Chrobrego

Bolesław Chrobry – najstarszy syn Mieszka I i księżniczki czeskiej Dobrawy – urodził się w 967 roku. Po śmierci ojca w 992 roku przejął władzę, eliminując opozycję i umacniając swoją pozycję jako jedyny władca ziem piastowskich. Od początku dążył do podniesienia rangi swego państwa.

W 1000 roku, podczas słynnego Zjazdu Gnieźnieńskiego, cesarz Otto III symbolicznie nałożył mu na głowę swój diadem – ten gest przez późniejszą tradycję odczytywany był jako zapowiedź przyszłej koronacji. Starania o zgodę papieską zakończyły się jednak niepowodzeniem – koronę, która miała trafić do Chrobrego, otrzymał ostatecznie książę węgierski Stefan I Święty.

Przez kolejne lata Bolesław toczył wojny z Niemcami, umacniał struktury państwa i Kościoła. Dopiero po śmierci cesarza Henryka II oraz papieża Benedykta VIII w 1024 roku pojawiła się okazja do realizacji wieloletnich planów.

Chociaż żadne źródło z epoki nie podaje daty ani miejsca ceremonii, na podstawie późniejszych przekazów i tradycji uznaje się, że koronacja Bolesława Chrobrego miała miejsce 18 kwietnia 1025 roku, w Niedzielę Wielkanocną, w archikatedrze gnieźnieńskiej. Ceremonia odbyła się najprawdopodobniej bez formalnej zgody nowego cesarza i papieża – co świadczy o samodzielności i politycznej determinacji polskiego władcy.

Było to wydarzenie o głębokim znaczeniu symbolicznym: koronacja oznaczała nie tylko religijne namaszczenie, ale także polityczne uznanie suwerenności państwa polskiego. Polska przestawała być tylko księstwem – stawała się pełnoprawnym królestwem, z monarchą równym innym europejskim władcom.

Koronacja Bolesława była pierwszą tego rodzaju w dziejach Polski i punktem zwrotnym dla naszej państwowości. Odtąd Polska zaczęła być określana jako królestwo, choć tytuł królewski nie był jeszcze dziedziczny i nie został natychmiast utrwalony w kolejnych pokoleniach. Stało się to dopiero po koronacji Władysława Łokietka w 1320 roku.

Bolesław Chrobry zmarł niespełna dwa miesiące po koronacji, 17 czerwca 1025 roku. Zgodnie z tradycją został pochowany w katedrze w Poznaniu, obok swojego ojca Mieszka I. Dziś pamięć o jego królewskim tytule przypomina korona na głowie Orła Białego – symbol obecny w polskim godle państwowym.

Z okazji tej wyjątkowej rocznicy zapraszamy do Muzeum Historii Polski na wystawę czasową „1025. Narodziny Królestwa”. To najpełniejsza w Polsce opowieść o czasach, gdy kształtowała się polska państwowość – przygotowana z okazji tysiąclecia koronacji Bolesława Chrobrego.

Wystawa ukazuje życie codzienne naszych przodków w grodach, osadach, dworach i świątyniach. Pokazuje świat, w którym Polska stawała się królestwem – na podstawie najnowszych odkryć archeologicznych i z wykorzystaniem nowoczesnych multimediów. To propozycja dla dorosłych i dzieci, dla początkujących i pasjonatów historii.

♦ 18 kwietnia 2025 (piątek) – w dniu jubileuszu – wstęp na wystawę „1025. Narodziny Królestwa” jest bezpłatny. Tego dnia Muzeum Historii Polski będzie czynne w godzinach 10:00–16:00.

◊ Pobierz wejściówkę w kasie Muzeum lub online  
>>> sklep.muzhp.pl

♦ Więcej informacji o wystawie
>>> muzhp.pl

Ilustracja: Jan Matejko, Koronacja pierwszego króla R.P. 1001, 1889 r., Zamek Królewski w Warszawie, domena publiczna.