Premier RP Ewa Kopacz i kanclerz Niemiec Angela Merkel otworzyły 20 listopada 2014 r. wystawę przygotowaną przez Muzeum Historii Polski „Odwaga i pojednanie”. Ekspozycja nawiązuje do 25-lecia Mszy Pojednania w Krzyżowej, podczas której premier Tadeusz Mazowiecki i kanclerz Helmut Kohl przekazali sobie gest pokoju.

Wystawa „Odwaga i pojednanie” znajduje się na terenie zespołu pałacowego w Krzyżowej. Otwarcie ekspozycji z udziałem przywódczyń Polski i Niemiec wiąże się z 25-leciem Mszy Pojednania, podczas której ówczesny premier Tadeusz Mazowiecki i kanclerz Niemiec Helmut Kohl przekazali sobie znak pokoju. Wydarzenie to stało się fundamentem nowych relacji polsko-niemieckich po przemianach 1989 r. Ekspozycja ma formę labiryntu. Obrazy prowadzą zwiedzających przez dzieje relacji polsko-niemieckich od 1 września 1939 r. do 12 listopada 1989 r.

„Wystawa „Odwaga i pojednanie” została zrealizowana przez Muzeum Historii Polski by uczcić ważną dla Polaków i Niemców rocznicę, ale i po to, by pokazać proces pojednania jako ważne osiągnięcia obu narodów, jako wspólny wkład w europejski pokój, bezpieczeństwo i jedność” – powiedział w obecności polskiej premier i niemieckiej kanclerz dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro. Mówiąc o wystawie dyrektor MHP podkreślił, że dla Muzeum to zaszczyt, że może być uczestnikiem wspaniałego przedsięwzięcia. „Jest to dla nas szansa i możliwość zaprezentowania potencjału tworzonej przez nas nowej instytucji” – dodał Kostro.

„Cieszę się, że możemy dzisiaj z szacunkiem odnieść się do aktów odwagi sprzed 25 lat, które swą wielką mocą zdołały przemienić rzeczywistość. Myślę tu zwłaszcza o tych, którzy zobaczyli w Niemcach czy Polakach partnera, z którym można i należy podjąć dialog. O tym opowiada wystawa „Odwaga i pojednanie”, którą dziś otwieramy. Możemy na niej zobaczyć, że pojednanie jest owocem odwagi, ale przede wszystkim żmudnej pracy” − powiedziała z kolei premier Ewa Kopacz.

Kanclerz Niemiec podkreśliła, że 25 lat temu Mazowiecki i Kohl wysłali w świat przesłanie o pamięci i pojednaniu. Uznała, że Krzyżowa symbolizuje pojednanie, zrozumienie i partnerstwo. „25 lat po mszy pojednania udało nam się wiele osiągnąć, o czym Polacy i Niemcy mogli tylko pomarzyć. Niemcy są zjednoczone, jesteśmy wolni, żyjemy w pokoju z naszymi sąsiadami; Polska jest członkiem Unii Europejskiej i NATO” – powiedziała Merkel.

„Niemcy są świadomi okrucieństw i odpowiedzialności za nie. I na tym tle trzeba też rozpatrywać wypędzenie Niemców z terenów polskich. Wypędzenie jest bezprawiem, ale nie byłoby ono możliwe bez wcześniejszych zbrodni nazistowskich Niemiec” – uznała kanclerz.

Pełnomocnik premier ds. dialogu międzynarodowego Władysław Bartoszewski mówił, że uroczystości z okazji 25. rocznicy Mszy Pojednania są dla niego spełnieniem życiowego testamentu. „To był cud pojednania w skali nieporównywalnej w Europie i świecie w ostatnich dziesięcioleciach. Dziś po 25 latach to, że możemy gościć w bezproblemowej wizycie kanclerz Niemiec (...) to fenomen niespotykany gdzie indziej, którego inni w wielu krajach świata mogliby się od nas uczyć, od Polaków i Niemców” − podkreślił Bartoszewski.

Wystawę MHP oprócz głów państwa obejrzała także minister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzata Omilanowska, inni członkowie rządu, zagraniczni dyplomaci i setki zaproszonych osób w tym uczestnicy mszy sprzed 25 lat oraz młodzież z Polski Niemiec. Po uroczystościach w Krzyżowej i zwiedzeniu wystawy ich uczestnicy na czele z Kopacz i Merkel wzięli udział w nabożeństwie ekumenicznym w świątyni pokoju w Świdnicy. Celebrował je m.in. arcybiskup Alfons Nosol, który odprawił Msze Pojednania 25 lat temu.

Treść przemówienia Dyrektora Muzeum Historii Polski Roberta Kostro podczas uroczystości 25-lecia Mszy Pojednania w Krzyżowej do pobrania w załączniku.

Fot. MHP/Tomasz Woźny, PAP/Maciej Kulczyński