Jak pisał teoretyk Jan Assmann „tylko znacząca przeszłość jest wspominana i tylko wspominana przeszłość staje się znacząca”.

W praktyce opowieść snuta na własny temat przez kolejne pokolenia ma nieuchronnie wybiórczy charakter – wiąże się z pewnym obrazem samych siebie, stanowi świadectwo aktualnych ideałów, aspiracji i obaw.

Po 1989 roku polskie muzealnictwo stanęło przed wyzwaniem opowiedzenia historii Polski w nowej epoce. Na przestrzeni przeszło dwudziestu lat zmienił się nie tylko ustrój czy kontekst geopolityczny, ale i wzorce kulturowe decydujące o wiarygodności oraz atrakcyjności opowieści historycznej – w tym narracji muzealnej. Ostatnie lata wskazują nadejście czasu silnych tożsamości narodowych i poszukiwania nowych narracji historycznych. Jaki portret Polaków zdecydujemy się przedstawić?
 
Seminarium „Pamięć Europy Środkowej” (2010-2012) i konferencja „Polskie muzea historyczne w kontekście europejskim” (2012) stanowiły cenną sposobność do wspólnego poszukiwania odpowiedzi na to pytanie.
 
Dyskusje o muzealnictwie okazują się tym ciekawsze, jeśli do rozmowy zaprosimy przedstawicieli różnych profesji – historyków, politologów, socjologów, kulturoznawców lub badaczy problematyki pamięci zbiorowej. Tylko w ten sposób możliwe staje się wypracowanie wspólnego języka umożliwiającego opis przemian, których jesteśmy świadkami i uczestnikami.

Cena 30,00 zł (w tym 5% VAT) + koszt wysyłki (lub bezpłatny odbiór w biurze MHP)

Książka udostępniona nieodpłatnie w repozytorium naukowym CEON: https://depot.ceon.pl/handle/123456789/12053

ISBN  978-83-60642-93-1

opieka redakcyjna: Michał Wysocki
redakcja: Robert Kostro, Kazimierz Wóycicki, Michał Wysocki
korekta: Jolanta Winiarska, Dorota Szkodzińska
projekt okładki, projekt typograficzny, skład i łamanie: Syfon Studio
 
wydanie I, Warszawa 2014
 
ISBN 978-83-60642-93-1
 
Muzeum Historii Polski w Warszawie
ul. Senatorska 35
00-099 Warszawa
muzhp.pl
wydawnictwa@muzhp.pl
 
Publikacja dostępna jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz autorów i Muzeum Historii Polski w Warszawie. Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści pod warunkiem wskazania autorów i Muzeum Historii Polski jako właścicieli praw do tekstu. Pełny tekst licencji: LINK

Historia Polski od-nowa. Nowe narracje historii i muzealne reprezentacje przeszłości | Spis treści

Pod redakcją Roberta Kostro, Kazimierza Wóycickiego i Michała Wysockiego

Wstęp

CZĘŚĆ I
Od historii do muzeum

- Między historią, pamięcią wspólną i mitologią narodową: wyzwania i szanse współczesnych muzeów | Geneviève Zubrzycki

- Totalitaryzm w nowych muzeach historycznych | Anna Ziębińska-Witek

- Między Wschodem a Zachodem: pytanie o specyfikę narracji muzealnej w Europie Środkowej i Wschodniej | Monika Heinemann

- Jaką historię chcemy opowiedzieć? | Joanna Bojarska

- Współczesna opowieść o historii Polski.Wokół koncepcji wystawy stałej Muzeum Historii Polski | Robert Kostro

Formuła muzeów narracyjnych

- Obraz, narracja, pamięć. Czy możliwe jest wyobrażenie przeszłości w muzeum? | Dorota Folga-Januszewska

- Muzeum historyczne: teatr – widowisko, aktor – świadek | Izabela Skórzyńska

- Co decyduje i będzie decydować o atrakcyjności przekazu w muzeum historycznym? Kilka refleksji i proroctw, a może tylko utopistycznych marzeń | Igor Kąkolewski

- Muzea – potrzeba polityki pamięci | Piotr Majewski

Perspektywa pamięci zbiorowej

- Jaką historią interesują się Polacy? Pytanie o kształt pamięci zbiorowej i jej przemiany po 1989 roku | Piotr T. Kwiatkowski

- Muzea historyczne w perspektywie studiów nad pamięcią zbiorową | Sławomir Kapralski

- Status kreacji filmowych w obrazie przeszłości współczesnych społeczeństw na przykładzie Katynia Andrzeja Wajdy | Bartosz Korzeniewski 

- Zadania narodowych narracji historycznych w dobie integracji europejskiej | Wojciech Roszkowski

CZĘŚĆ II
Polskie narracje dziejów najnowszych

- Przemiany opowieści elementarnej. Tezy do dyskusji | Kazimierz Wóycicki

- Wojny pamięci | Przemysław Czapliński

- Kino, polityka i historia | Mateusz Werner

- Wokół głównych narracji o przeszłości Polski po 1945 roku | Rafał Stobiecki

- Pamięć i narracje Okrągłego Stołu | Arkady Rzegocki

- Między sarmatyzmem a emancypacją. Różne kierunki poszukiwań polskiej opowieści elementarnej | Robert Kostro, Jarosław Kuisz, Krzysztof Mazur, Filip Memches, Kamil Piskała, Kazimierz Wóycicki