Z udziałem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego i Podsekretarza stanu ds. polityki bezpieczeństwa Bogusław Winida w Muzeum Powstania Warszawskiego zaprezentowano po raz pierwszy egzemplarz przedwojennego karabinu „Maroszek”.

Unikatowy karabin wz. 38, konstrukcji inż. Józefa Maroszka, który za sprawą wojennych migracji znalazł się w Stanach Zjednoczonych należy od niedawna do Muzeum Historii Polski. Jednak ze względu na brak stałej siedziby, będzie można go oglądać czasowo w Muzeum Powstania Warszawskiego w sali dotyczącej 1939 roku.

Karabin samopowtarzalny wz. 38 „Maroszek” stanowi niezwykle wartościowy przykład przedwojennej polskiej myśli technicznej -  co podczas spotkania podkreślali dyrektor MHP Robert Kostro i dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski.  Seryjna produkcja broni na potrzeby Wojska Polskiego rozpoczęła się w 1938 r. Do lipca 1939 roku wyprodukowano ok. 150 jej egzemplarzy. We wrześniu 1939 r., po zajęciu przez Niemców Polski, karabiny zostały przejęte przez okupanta i prawdopodobnie były przez niego wykorzystywane jeszcze w czasie dalszych działań wojennych.

Obecnie na świecie znanych jest wyłącznie kilka egzemplarzy tej broni, z czego w zbiorach polskich, jedyny niekompletny egzemplarz znajdował się w kolekcji Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.  Pozostałe znajdują się w Centralnym Muzeum Sił Zbrojnych w Moskwie, w National Firearms Museum w Fairfax w USA oraz 3 egzemplarze w kolekcjach prywatnych (dwa w USA i jeden w Niemczech).

Powracający do Polski karabin został wystawiony na początku 2013 r. na aukcji internetowej w USA. Działania mające na celu sprowadzenie broni do kraju podjęło Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Ambasada RP w Waszyngtonie we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Fot. MHP/ Wojciech Paduch