„Moje wspomnienia” Stanisława Wojciechowskiego wydane przez Muzeum Historii Polski znalazły się wśród laureatów konkursu na Książkę Historyczną Roku. Publikację opracowaną przez Jerzego Łazora uhonorowano w kategorii „Najlepsze wspomnienia dotyczące Polski i Polaków w XX wieku”.

Witold Bagieński za książkę "Wywiad cywilny Polski Ludowej w latach 1945-1961" oraz Andrzej Chwalba za książkę "Wielka wojna Polaków. 1914-1918" znaleźli się wśród laureatów konkursu "Książka Historyczna Roku" na najlepsze publikacje poświęcone dziejom Polski w XX w. W kategorii "Najlepsze wspomnienia dotyczące historii Polski i Polaków w XX wieku" jury uhonorowało książkę w opracowaniu Jerzego Łazora "Moje wspomnienia. Stanisław Wojciechowski t. 1-2", którą wydało Muzeum Historii Polski.

Dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro podkreślił podczas gali, że wydawanie wspomnień, w tym twórców II Rzeczypospolitej, jest bardzo dobrym sposobem na dotarcie do czytelników. "By słowami i myślami Ojców Założycieli naszej niepodległości przypomnieć tę historię. Jestem przekonany, że to jest najlepszy sposób na to, żeby wejść w ten klimat pierwszych lat budowania II Rzeczypospolitej i dochodzenia do niej jeszcze przed 1918 rokiem" - powiedział Kostro.

Konkurs "Książka Historyczna Roku", którego inicjatorem był Janusz Kurtyka (prezes IPN w latach 2005-10), ma za zadanie popularyzować dzieje Polski XX w. i zachęcać do czytania książek historycznych. W tym roku na konkurs zgłoszono 89 publikacji, które - zgodnie z jego regulaminem - wydano po raz pierwszy i w języku polskim między 1 stycznia 2017 r. a 31 maja 2018 r. Łączna wartość nagród wyniosła 80 tys. złotych.
Organizatorami konkursu są IPN, Narodowe Centrum Kultury, Polskie Radio i Telewizja Polska. Patronat nad wydarzeniem objął prezydent Andrzej Duda.

Patron konkursu, Oskar Halecki (1891-1973) był historykiem, profesorem Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1939 r. przebywał na emigracji. Był dyrektorem i prezesem Polskiego Instytutu naukowego w Nowym Jorku. Wykładał na uniwersytetach amerykańskich. Zajmował się dziejami średniowiecznymi Polski oraz historią Europy Środkowo-Wschodniej. Do 1989 r. jego książki nie były wydawane w Polsce.

***

Moje wspomnienia to polityczna autobiografia prezydenta odrodzonej Rzeczypospolitej. Stanisław Wojciechowski opowiedział swoje życie jako walkę o byt państwowy Polski. Czytelnikom tej relacji autor może wydać się szlachetnym idealistą, a zarazem pedantycznym wręcz praktykiem. Najtrwalej związany z kooperatyzmem – Wojciechowski upatrywał recepty na polskie problemy we współpracy ludzi o różnych przekonaniach. Jego kariera polityczna skończyła się wraz z przewrotem majowym, podczas którego prezydent przeciwstawił się Józefowi Piłsudskiemu, sięgającemu po władzę siłą.

Moje wspomnienia obejmują okres od lat 80. XIX wieku do grudnia 1922 roku i urywają się, wbrew pierwotnym planom autora, z chwilą wybrania go na głowę państwa. Przedstawione tu doświadczenia polityka i społecznika są pod wieloma względami reprezentatywne dla losów całego pokolenia działaczy, którzy odrzucili postyczniową polityczną bierność, by po ćwierćwieczu starań o niepodległość przeżywać jej odzyskanie i uczestniczyć w kształtowaniu się II Rzeczypospolitej.

Książka, opracowana przez Jerzego Łazora, ukazuje się po raz pierwszy w pełnym kształcie, łącznie z pozostawioną w rękopisie drugą częścią. We wstępie Jerzy Łazor analizuje narrację Wojciechowskiego, wskazuje wykorzystane w niej źródła i kreśli portret prezydenta, zogniskowany wokół najważniejszych dla niego, jako polityka, relacji: z Edwardem Abramowskim i Józefem Piłsudskim.

Książka Moje wspomnienia Stanisława Wojciechowskiego jest V tomem wydanym w serii 100-LECIE NIEPODLEGŁOŚCI. Wspomnienia i pamiętniki przygotowanej przez Muzeum Historii Polski.

FOT. IPN / Sławomir Kasper