Odznaczenia dla Dmowskiego i Daszyńskiego trafią do Muzeum Historii Polski

25 osób zostało pośmiertnie odznaczonych przez Prezydenta Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego. Wśród wyróżnionych znaleźli się m. in. Ignacy Daszyński oraz Roman Dmowski. Odznaczenia odebrali Dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro i Zastępca Dyrektora Anna Piekarska.

Dla nas to ogromny zaszczyt, że Muzeum Historii Polski otrzymało dwa ordery Ojców niepodległości: Dmowskiego i Daszyńskiego. Będą one cenną pamiątką na wystawie, obrazującą pamięć o twórcach Niepodległej - powiedział Dyrektor MHP Robert Kostro.

Maria Skłodowska-Curie, Janusz Korczak, Władysław Reymont zostali m.in. uhonorowani pośmiertnie przez prezydenta Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego. Te osoby na przestrzeni stulecia w wyjątkowy sposób przysłużyły się Rzeczypospolitej – mówił.

Uroczystość wręczenia odznaczeń z okazji Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej odbyła się w niedzielę na Zamku Królewskim w Warszawie.

Prezydent podkreślił, że to odznaczenia dla niezwykłych Polaków w wyjątkowym roku, roku stulecia odzyskania niepodległości. Zaznaczył, że zaproponował Kapitule Orderu Orła Białego, by w tym roku przyznać je w sposób wyjątkowy. "Aby przyznać je tym, którzy na przestrzeni stulecia w wyjątkowy sposób przysłużyli się Rzeczypospolitej, a tego wielkiego, wspaniałego odznaczenia nie dostali. Choć bez wątpienia każdemu z nich się ono należało" - powiedział.

"Pracowaliśmy rzeczywiście razem z kapitułą rok, aby te osoby wybrać, wyłonić, to było często długie dyskusje. Listy nazwisk Polaków, którzy dokonali różnych odkryć, różnych chwalebnych czynów. Albo takich, którzy po prostu pracowali dla ojczyzny i byli ludźmi wybitnymi. Ostatecznie przyjęliśmy za absolutnie jednogłośną zgodą kapituły - przy mojej rzecz jasna całkowitej aprobacie - że właśnie te osoby, którym te odznaczenia przed chwilą zostały wręczone, je otrzymają" – mówił prezydent.

Jak zaznaczył czasem "aż dziw brał", że ktoś tak wielki i tak słynny Orderu Orła Białego do tej pory nie dostał. "Cieszę się, że Polska mogła ten brak uzupełnić, podkreślając tę niezwykłą rolę, jaką dany człowiek odegrał w polskim życiu publicznym, polskim życiu naukowym, w polskim życiu kulturalnym, czy w budowaniu po prostu polskiego społeczeństwa, czy w budowaniu polskiego państwa" - wymieniał Andrzej Duda.

Podkreślił, że odznaczone osoby pochodzą z "bardzo różnych dziedzin". "Z bardzo różnych też środowisk, z bardzo różnych też grup narodowych tej wielkiej Rzeczypospolitej, wielu narodów, taką - jaką ona była w okresie tego stulecia. Ale wszyscy oni byli Polakami i nie ma wątpliwości, że są to ordery przyznane dla Polaków (…) dlatego, że każdy z nich, patrząc na życie, patrząc na zasługi dla Polski, dla świata, z całą pewnością był polskim patriotą" – zaakcentował prezydent.

Wśród uhonorowanych znaleźli się: abp Antoni Baraniak SDB - sekretarz i kapelan prymasów Polski Augusta Hlonda i Stefana Wyszyńskiego, biskup pomocniczy gnieźnieński, a następnie arcybiskup metropolita poznański, sługa Boży Kościoła katolickiego; bp Juliusz Bursche - biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej, działacz niepodległościowy, członek Rady Stanu Królestwa Polskiego, więziony i torturowany przez hitlerowców, gorliwy patriota i męczennik II wojny.

Wyróżnieni zostali także: Ignacy Daszyński - polityk, działacz społeczny i niepodległościowy, premier Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej (tzw. rządu lubelskiego), marszałek Sejmu w latach 1928-1930, oraz Roman Dmowski - jeden z czołowych działaczy niepodległościowych, polityk, dyplomata, publicysta, współzałożyciel, przywódca i główny twórca programu polskiego ruchu narodowego. Ordery otrzymali także: ks. Szymon Fedorońko - duchowny prawosławny, naczelny kapelan wyznania prawosławnego Wojska Polskiego, zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu; Halina Konopacka-Matuszewska - lekkoatletka, pierwsza polska złota medalistka olimpijska, działaczka sportowa, malarka, poetka i dziennikarka, bohaterka akcji ratowania złota ze skarbca Banku Polskiego; a także Hilary Koprowski - lekarz, wirusolog i immunolog, twórca szczepionki przeciwko wirusowi polio wywołującemu chorobę Heinego-Medina.

Na liście znaleźli się również: Janusz Korczak (Henryk Goldszmit) - pisarz, pedagog, lekarz, publicysta, działacz społeczny, wielki orędownik praw dziecka, ofiara Holocaustu; Wojciech Kossak - jeden z najbardziej znanych, cenionych i płodnych malarzy polskich, czołowy reprezentant nurtu historycznego i batalistycznego, major kawalerii Wojska Polskiego; Zofia Kossak-Szczucka - wybitna powieściopisarka, organizatorka pomocy Żydom w okupowanej przez Niemcy Polsce, uczestniczka Powstania Warszawskiego; Leon Kryczyński (Mirza Najman) - prawnik, historyk, działacz społeczny, wybitny przedstawiciel społeczności Tatarów w Polsce; Kornel Makuszyński - prozaik, poeta, felietonista, krytyk teatralny i publicysta, jeden z najpoczytniejszych pisarzy okresu międzywojnia oraz Olga Drahonowska-Małkowska - współtwórczyni i jedna z najbardziej zasłużonych działaczek polskiej gałęzi ruchu skautowego.

Ordery otrzymali także: Andrzej Małkowski - działacz niepodległościowy, jeden z głównych twórców i teoretyków harcerstwa; Stanisław Mierzwa - adwokat i działacz ruchu ludowego, jeden ze skazanych w procesie szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego; Jędrzej Moraczewski - polityk, działacz niepodległościowy, żołnierz Pierwszej Brygady Legionów Polskich, premier i minister w rządzie II RP; Leon Petrażycki - wybitny prawoznawca, socjolog prawa, filozof i działacz polityczny; Maciej Rataj - filolog klasyczny, polityk, działacz społeczny i niepodległościowy, marszałek Sejmu, pełniący obowiązki prezydenta RP, oraz Władysław Stanisław Reymont - jeden z najwybitniejszych i najpoczytniejszych prozaików polskich, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, społecznik i działacz patriotyczny; Maria Skłodowska-Curie - wybitna polska uczona, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla, fundatorka Instytutu Radowego w Warszawie.

Wyróżnieni zostali poza tym: Stanisław Sosabowski - działacz niepodległościowy, pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego, a następnie generał brygady Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, organizator i dowódca 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej – pierwszego oddziału tego typu w dziejach polskiego oręża; Baruch Steinberg - naczelny rabin Wojska Polskiego, zamordowany przez NKWD w Katyniu; Karol Szymanowski - wybitny kompozytor, pianista i pedagog, rektor Konserwatorium Muzycznego w Warszawie (obecnie Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina), odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski, oraz Stefan Żeromski - pisarz, publicysta, dramaturg, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli Młodej Polski, nazywany "sumieniem narodu" i "sumieniem polskiej literatury".

Odznaczenia odebrali członkowie rodzin i przedstawiciele instytucji muzealnych.

Prezydent nadał także Order Orła Białego Stefanowi Banachowi. To jeden z najwybitniejszych matematyków XX w., światowej sławy autor oryginalnych rozwiązań, twierdzeń i prawideł, twórca oraz lider, wraz z Hugonem Steinhausem, lwowskiej szkoły matematycznej. Jak poinformowano, odznaczenie ma zostać przekazane rodzinie w późniejszym terminie.